Dünyada obezite görülme sıklığı gittikçe artıyor. Şişmanlık artık herkeste ve her yerde görülüyor. Eskiden çok şişmanlara şaşarak bakılırken şimdi gözlerimiz bu fazla hacme git gide alışıyor.
Rakamlara bakıldığında hiç de azımsanmayacak derecede obezite artışının nedenleri nelerdir?
Tabi ki ilk nedeni aşırı besin alımı olacaktır. Bu da ya fazla karbonhidrat, fazla yağ yada yanlış beslenme alışkanlıklarından kaynaklanır. Bugün sizlere şişmanlığa neden olan yanlış beslenme alışkanlıklarından bahsedip konularla ilgili önerilerde bulunacağım.
1. Ödüllendirici Beslenme
Beslenmede çocuklarımıza uyguladığımız bu sistemi zaman zaman kendimize de uygularız. Kişi, sevmediği bir yemek yedikten sonra, çok beğendiği ancak besin değeri düşük ve yüksek yağ veya karbonhidrata sahip olan bir yemeği tüketme hakkına sahip hisseder kendini. Sonrasında da bunu alışkanlık haline getirir ve bir süre sonra kilo artışı başlar. Sevmediğiniz bir yiyeceği bu şekilde ödül sistemine sokmak hem sizi hem de vücudunuzu kandırır ve ileride kilo vermeye karar verdiğinizde bu kilolardan kurtulmak sizin için kabusa dönüşebilir.
2. Stresi azaltmak ve sıkıntıyı gidermek için beslenme
Stres ve beslenmede kilo kontrolü birbiriyle çok yakın ilişkilidir. İnsanlar stres altında daha fazla yemek yerler. Bu yemekler özellikle bol karbonhidratlı gıdalar olmaktadır, nedeni ise beyine endorfin dediğimiz mutluluk hormonunu salgılatmak ve biraz da olsa stresi durdurmaktır. Anlık dönemlerde işe yarayan bu beslenme biçimi uzun vadede alışkanlık halini alır. Her stres veya sıkıntı halinde sürekli elinizin altında bu tarz yiyecekleri arar ve sonunda bu bağımlılığınızı fark ettiğiniz anda kilolu bir insan haline gelmiş olursunuz. Bunu önlemek için stres ve sıkıntı durumlarınızda yanınızda muhakkak daha sağlıklı atıştırmalıklar bulundurmanızı öneririm. Canınız şekerli gıdalar çekerse kuru meyve veya taze meyve yanında da bir bardak süt, tuzlu gıdalar çekerse de kuruyemiş yiyip, bu ataklarınızı ve artmaya başlayan kilolarınızı kontrol altına alabilirsiniz.
3. Zevk için Yemek
İnsanoğlu yemek için doğmuştur. Her duygu durumu değişikliğinde yemek yeme kapasitesine sahip tek varlıktır. Üzgün olduğunda yer, mutlu olduğunda yine yer, kızgın olduğunda, ağladığında, depresyonda, streste, baskı altında, çok sevindiği bir haberde kutlama yapmak istediğinde ve daha niceleri… Bu durumdaki bir kişiye o gıdaların zararları ve beslenme şeklinin yanlış olduğunu söylemek o besinlerden vazgeçmesi için yeterli değildir. Besinleri yasaklamak yerine onun yerine neleri koyabileceğini öğrendiğinde kişi daha kontrollü olur. Çünkü insanlar zevk için yemeğe bayılırlar ve bu zevklerinin elinden alınmasını istemezler. Bir kutlama veya iş yemeğinde kaçamak yapılmış olabilir. O zaman bunun telafisini bir sonraki öğünde dengelemek gerekir. Yemek akşam yendiyse öğle yemeği, öğlen yendiyse akşam yemeği daha hafif gıdalarla tercih edildiğinde kişi hem abartmadan istediği yemekleri yer, hem de ileride gözünü korkutacağı şişmanlık probleminden kendini kontrol ederek kurtulmuş olur.
4. Öğün Atlama
Beslenmede öğün atlama bir sonraki öğünde besin alımını arttırır. Bu beslenme tarzı şişman kişilerin kilo kaybını zorlaştırmakta, normal kiloda olan kişilerin ise hızla kilo almasına neden olmaktadır. Beslenme saatlerinin düzene girmesi demek hayatın düzene girmesi demektir. Hayatınız düzensiz olduğunda beslenmenizi de kontrol altına almakta güçlük çekersiniz. Hatta aralara sıkıştırırsınız ve bunu da en çabuk nasıl yapabilirim diye düşünüp soluğu Fast Food restorantalarında alırsınız. Hayatınız çok yoğun ve tempolu olabilir ve beslenmenizi düzene koymak için zamana ihtiyacınız olabilir. Burada esas nokta baştan pes etmek veya ya hep, ya hiç davranmaktansa adım adım bir düzenleme yapmanız gerektiğidir. Nereden başlamalıyım dediğinizi duyar gibiyim.
Önce kahvaltınızı düzenli yapmayı teklif ediyorum, özellikle öğle yemeklerinde yoğun bir koşturmaca içerisinde olabilirsiniz, ancak ne kadar evden erken çıkmak zorunda olsanız dahi bir kahvaltı alışkanlığı kazanmanız gerekiyor ki diğer öğünleriniz de dengeli olabilsin. Bunun için kesinlikle hiç vaktim yok diyenler adına; akşam yatmadan tam tahıllı 2 dilim tost ekmeğinin arasına bir çeşit peynir ve muhakkak yeşillik koyup buzdolabında sabaha kadar muhafaza etmelerini ve evden çıkmadan alıp yemelerini öneriyorum. 15 dakika vakti olanlar için ise sadece kahvaltılıklarınızı çıkarıp içinde peynirin, zeytinin, mevsim yeşilliklerinin, ekmeğin, yapabildiğiniz zamanda da yumurtanın bulunduğu bir kahvaltı yapmanız sizin için yeterli olacaktır. Değişim için yapmanız gereken ilk ve tek şey bir adım atabilme cesaretinde bulunabilmektir. Gerisi kolaylıkla gelecektir. Şimdiden attığınız her adım için sizleri tebrik ederim.
Dyt. Gizem Tümay